Geschreven door Herman Vinckers
Voorgelezen door Gert van Drimmelen
Geluidsmontage Seth Mook
Thema: Zomer
Wéér is het een oorspronkelijk Nederlandstalige roman gelukt om op de longlist van de International Booker Prize te belanden: ‘Zomervacht’ van Jaap Robben. Vorig jaar wist Marieke Lucas Rijneveld met ‘De avond is ongemak’ door te dringen tot de shortlist en uiteindelijk sleepte zij zelfs de hoofdprijs in de wacht.
En hier wordt het meteen een beetje ingewikkeld. Want: de jury van de International Booker Prize heeft helemaal niet ‘De avond is ongemak’ gelezen, maar de Engelse versie ervan, ‘The discomfort of evening’, in de vertaling van Michele Hutchison. Deze prijs gaat dan ook naar de auteur èn de vertaler, gelukkig maar.
Dit blijft het raadsel van literair vertalen, want het gaat om één boek, maar tegelijkertijd om twee boeken. Als David Doherty, de vertaler van ‘Zomervacht’, de roman van Marieke Lucas Rijneveld had vertaald, was er een ander boek uit gekomen, daar ben ik van overtuigd. Dan had het misschien óók de International Booker Prize gewonnen, maar misschien ook niet. Ik weet niet of de jury vooral naar de inhoud van het verhaal heeft gekeken en hoe zwaar zij heeft laten meewegen hóe het is opgeschreven.
Thomas Manns ‘Der Zauberberg’ uit 1924 heeft drie Nederlandse vertalingen gekregen: in 1927 van C.J.E. Dinaux, in 1975 van Pé Hawinkels en in 2012 van Hans Driessen. Misschien met het doel om er steeds een betere vertaling van te maken, maar het is ook gewoon zo dat vertalingen verouderen, veel sneller dan het oorspronkelijke werk. Dus het was elke keer misschien ook hoognodig!
Terug naar Jaap Robben. Het is niet uniek dat een schrijver van een Nederlandstalig werk op de longlist van de International Booker Prize terechtkomt. Harry Mulisch, Tommy Wieringa en Stefan Hertmans en hun respectievelijke vertalers gingen hem en Marieke Lucas Rijneveld voor. Maar een grote eer is het natuurlijk wel en het is sowieso prachtige publiciteit voor het boek. Helaas heeft David Doherty’s ‘Summer Brother’ de shortlist niet gehaald.
gepubliceerd op 7 mei 2021