Deze zondageditie kunt u zowel luisteren als lezen.
De opname van Joep de Valk (8 minuten) met de volgende muzikale bijdragen: Dans nos obscurités · Taizé, en, Gott lass meine Gedanken sich sammeln zu dir · Holy Spirit Gospel Chor Stadtpfarrkirche Graz, is te beluisteren via onderstaande link. Wilt u liever lezen, dan is de tekst van de overdenking hieronder.
Klik hier om de opname te beluisteren: https://soundcloud.com/vrijburg-amsterdam/taize-en-godsvertrouwen-joep-de-valk-gott-lass-meine-gedanken-sich-sammeln-zu-dir
Taizé en Godsvertrouwen
Onze dagelijkse Vrijburg blog bloeit net als de lente. Mooi verwoorde ervaringen en gedachten helpen ons aan het begin van iedere dag. Vandaag, zondag, is het aan de bijbel om ons te helpen. Eens in de week de bijbel. Een mooi ritme dat ik mis.
Op deze zondag, 10 mei, zou er een Taizédienst zijn. Dat is een viering geïnspireerd door de praktijk van het oecumenische klooster in het dorp Taizé, Bourgondië. Gesticht in de oorlog door Roger Schütz voor mensen die een schuilplaats zochten, komen er nu jongeren uit alle werelddelen in duizendtallen. Zij worden aangetrokken door het leven van de honderd protestantse en katholieke broeders daar. Een leven in overgave, gebaseerd op vertrouwen, naastenliefde, armoede en ontvankelijkheid.
Deze overgave, vertrouwen en ontvankelijkheid oefenen de broeders en bezoekers driemaal daags in korte gebedsmomenten. Die bestaan voornamenlijk uit minutenlang herhaalde, korte gezongen teksten. U hoorde aan het begin van deze opname het misschien bekende “Als alles duister is, Dans nos obscurités, onsteek dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft”. Aan het eind van deze opname hoort u “Gott, lass meine Gedanken sich sammeln zu dir. Bij u is het licht,- gaat het lied verder – u vergeet mij niet. Bij u is de hulp, bij u is het geduld. Ik begrijp uw wegen niet, maar u weet voor mij de weg.”
U hoort of leest het al: dit is geen denkend geloven of maatschappelijk engagement. Taizé gaat als eerste over een verlangen naar vertrouwen. En daar is overgave en ontvankelijkheid voor nodig. De naastenliefde en eenvoud komen daar dan uit voort. “Ik begrijp uw wegen niet, maar u weet de weg voor mij”.
Zo gaat dat ook in het bijbelverhaal van deze zondag. Het is een van de toespraken die Jezus aan zijn volgelingen geeft, in het vooruitzicht dat hij er straks niet meer zal zijn. De volgelingen moeten dus zelfstandig worden, maar hebben daar weinig vertrouwen in.
Jezus zegt dat hij hen vooruit gaat om hun een plaats te bereiden. Ik lees daarin dat hij in figuurlijke zin voor de troepen uit loopt naar een vrije staat van zijn. Een staat van zijn dat gekenmerkt wordt door overgave, ontvankelijkheid en vertrouwen, met naastenliefde en eenvoud als resultaat. Zijn voorbeeld wijst de weg en bereidt die plaats voor ons. Vertrouw op God en op mij, zegt Jezus erbij.
Thomas, ja die van “eerst zien en dan geloven”, zegt helemaal niet te weten waar Jezus naar toe gaat, en hoe zij hem kunnen volgen. Waarop Jezus zegt: “kijk naar mij: ik ben de weg, de waarheid en het leven. Als je mij kent, ken je God ook”. Ofwel God staat gelijk aan een leven van overgave, ontvankelijkheid en vertrouwen.
Ook Filippus begrijpt er geen snars van. Jezus wordt ongeduldig. “Hoe kan dat nou, Filippus?” vraagt hij. “Je hebt me toch leren kennen al die tijd? Gelóóf je dan niet dat ik en de Vader één zijn? Wie in mij gelooft, zal de werken die ik doe óók doen, en nog meer!”
Wij zijn de Thomas en de Filippus uit het verhaal. Een mens weet precies wat in filosofische termen “het goede leven” heet: hoe wij ons moeten gedragen om een fatsoenlijk mens te zijn. Alleen wordt ons goede gedrag vaak gehinderd door hersenspinsels of wij er wel bij mogen horen, of je initiatief wel gewaardeerd wordt, of men mij wel begrijpt. Je hebt een hoop zelfvertrouwen nodig om werkelijk je naaste lief te hebben.
Een antwoord op die o zo menselijke twijfel geeft Thomas a Kempis met zijn boekje De navolging van Christus. Dit boekje is, na de bijbel, een van de meest verkochte boeken ter wereld. Het gaat over dezelfde spiritualiteit als die van Taizé: overgave aan het leven, maak je geen zorgen voor de dag van morgen, maar richt je op de navolging van Jezus. Volg zijn spoor van Godsvertrouwen, met naastenliefde en eenvoud als resultaat. Wij hebben Jezus’ voorbeeld nodig.
gepubliceerd op 10 mei 2020